Nội Dung Cơ Bản Của Nguyên Tắc Tập Trung Dân Chủ

Chủ trì Hội thảo các đồng chí: Nguyễn Văn Hiếu, Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy TPHCM; Thạc sĩ Nguyễn Thanh Lâm, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; PGS.TS Vũ Văn Phúc, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các Ban Đảng Trung ương.

Bạn đang xem: Nội dung cơ bản của nguyên tắc tập trung dân chủ

PGS.TS Vũ Văn Phúc phát biểu tại Hội thảo

Các nghị quyết, quyết sách phải được đo lường bằng giá trị xã hội về chính trị

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, Phó Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Hiếu nhấn mạnh, Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam quy định rõ 5 nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, trong đó, tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ bản trong tổ chức và hoạt động của Đảng ta, nhằm phát huy tốt nhất trình độ, năng lực sáng tạo của đội ngũ đảng viên trong quá trình xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, bảo đảm mọi quyết sách đều là sản phẩm kết tinh trí tuệ của toàn Đảng. Không chỉ thể hiện sự thống nhất ý chí trong Đảng, nguyên tắc cơ bản này còn nhằm bảo đảm các hoạt động đúng Cương lĩnh, đường lối, điều lệ, các quy chế, quy định mà mọi thành viên trong tổ chức đó đều phải tuân thủ.

Trong thực tiễn cầm quyền của Đảng, nổi lên ba nhóm công việc chủ yếu. Đó là lựa chọn và phát triển lý luận cầm quyền đúng; xây dựng và thực thi Cương lĩnh cầm quyền phù hợp, được đại đa số dân chúng trong xã hội ủng hộ và thực hiện; kiến tạo bộ máy cầm quyền hiệu quả và đội ngũ cán bộ cầm quyền giỏi. Và tất cả hoạt động đó của Đảng được vận hành bằng nguyên tắc tập trung dân chủ.

Theo đồng chí Nguyễn Văn Hiếu, thước đo của thành công khi thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ là ở “đầu ra của quyết định”, tức những giá trị có thể định lượng được. Các quyết định của Đảng như các nghị quyết, quyết sách phải được đo lường bằng giá trị xã hội về chính trị (như sự vững vàng của chế độ), kinh tế (như sự tăng trưởng xã hội và sự thụ hưởng của nhân dân), về văn hóa (như sự hài lòng về các giá trị văn hóa về hưởng thụ và phát triển con người, bồi đắp nhân cách), và sự hội nhập phát triển (kế thừa các giá trị, uy tín dân tộc, quốc gia, sự ủng hộ về đối ngoại và uy tín của Đảng, Nhà nước đối với nhân dân...).

Xem thêm: Top 3 Điện Thoại 4 Sim 4 Sóng Tốt Nhất 2020 (Giá Rẻ, Điện Thoại 4 Sim 4 Sóng Giá Rẻ Mới Nhất 2021

Một trong những nội dung tại Hội thảo là các đại biểu tập trung thảo luận sâu vào các nội dung cốt lõi nhằm xác định một cách đúng đắn, đóng góp thêm vào khái niệm Cơ chế thực thi nguyên tắc tập trung dân chủ của Đảng. Một số ý kiến cho rằng, cơ chế thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong các hoạt động xây dựng Đảng cần bảo đảm xử lý hài hòa mối quan hệ biện chứng giữa hai mặt “dân chủ” và “tập trung”.

Tiến sĩ Trần Thị Kim Ninh, Học viện Chính trị khu vực II nhấn mạnh đến vai trò của đảng viên thực thi nhiệm vụ và trách nhiệm có thể bằng nhiều phương pháp khác nhau, nhưng thực thi nghiêm túc nguyên tắc tập trung dân chủ là nhiệm vụ bắt buộc, là trách nhiệm của mỗi đảng viên. Vấn đề đặt ra cần xây dựng cơ chế thực thi nguyên tắc tập trung dân chủ để đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và trách nhiệm của bản thân. Trước hết đảng viên tự xây dựng cơ chế cho bản thân mình trên nguyên tắc tinh thần ý thức tự giác cao độ.

Theo PGS.TS Phạm Minh Tuấn, Giám đốc kiêm Tổng Biên tập Nhà Xuất bản chính trị Quốc gia sự thật, để thực hiện tốt cơ chế thực thi nguyên tắc tập trung dân chủ của Đảng phải xác định thẩm quyền trong từng hoạt động, từng hệ thống cơ quan. Tập trung dân chủ phải gắn thẩm quyền, thể chế quy định cụ thể tại các tổ chức, đơn vị.

Tạo sự dân chủ, cởi mở và củng cố nhận thức, niềm tin

Tại Hội thảo, các đại biểu đã trao đổi về những kết quả, hạn chế, những nguyên nhân và kinh nghiệm thực tiễn được rút ra qua việc thực thi nguyên tắc tập trung dân chủ trong các mặt công tác của Đảng, qua công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, gắn với yêu cầu của thực tiễn chung của đất nước hiện nay.

Chia sẻ về cơ chế thực thi nguyên tắc tập trung dân chủ trong hoạt động kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng tại Đảng bộ TP, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Dương Ngọc Hải TPHCM cho biết, việc thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng, giải quyết khiếu nại, tố cáo của Đảng đều được thực hiện chặt chẽ, theo đúng quy trình, quy định và nhất là phải đảm bảo thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ. Theo đó, tất cả các cuộc kiểm tra, giám sát của Đảng đều được thông tin đến đối tượng kiểm tra, giám sát để có ý kiến góp ý và chấp hành; trước khi ban hành thông báo kết luận kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng, giải quyết khiếu nại, tố cáo đều được thảo luận dân chủ, công khai tại các hội nghị của Đảng theo quy định; đối tượng kiểm tra, giám sát đều được dự các hội nghị theo quy định và được phát biểu, bảo lưu ý kiến của mình và tất cả các ý kiến phát biểu của tổ chức đảng có liên quan, đối tượng kiểm tra, giám sát đều được báo cáo đầy đủ tại Hội nghị của Ủy ban Kiểm tra cấp ủy để xem xét, quyết định hoặc đề nghị tổ chức đảng có thẩm quyền xem xét, quyết định. Việc bỏ phiếu xem xét, xử lý được thực hiện theo đúng quy định của Đảng, bằng hình thức bỏ phiếu kín và quyết định theo nguyên tắc thiểu số phục tùng đa số.

Đồng chí Nguyễn Thọ Truyền phát biểu tại Hội thảo

Trao đổi về nội dung cơ chế thực thi nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác tư tưởng của Đảng bộ TPHCM, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM Nguyễn Thọ Truyền đã chia sẻ một số giải pháp trong thời gian tới. Trong đó, tiếp tục lãnh đạo quán triệt và thực hiện việc đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, định hướng thông tin và lắng nghe, nắm bắt dư luận xã hội. Đồng thời tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội, vai trò tham mưu của Ban Tuyên giáo Thành ủy, ban tuyên giáo cơ sở trong triển khai thực hiện các giải pháp đổi mới công tác tuyên truyền miệng và hoạt động báo cáo viên, tuyên truyền viên.

Theo đồng chí Nguyễn Thọ Truyền, công tác tuyên truyền phải đi trước, đi trong và đi sau quá trình triển khai thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, nhất là triển khai các chủ trương, dự án lớn có tác động trực tiếp đến đời sống Nhân dân. Phải tuyên truyền cho Nhân dân hiểu đủ, hiểu đúng, hiểu rõ để ủng hộ, tích cực tham gia thực hiện. Tuyên truyền, định hướng phải gắn với trao đổi, đối thoại để tạo sự dân chủ, cởi mở và củng cố nhận thức, niềm tin.

Xem thêm: Thật Không Muốn Đâu Em Ơi Vì Tình Đã Hết Anh Sao Đây ? Anh Không Muốn Bất Công Với Em

PGS.TS Phan Xuân Biên phát biểu tại Hội thảo

Nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của cơ chế thực thi nguyên tắc tập trung dân chủ của Đảng nói chung và trong lĩnh vực tư tưởng, văn hóa nói riêng, PGS.TS Phan Xuân Biên, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM cho rằng, các hoạt động của lĩnh vực tư tưởng, văn hóa gắn liền với nội dung nguyên tắc tập trung dân chủ của Đảng. Một trong những vấn đề quan trọng là làm thế nào để các vấn đề được thảo luận rộng rãi, xã hội dân chủ nhưng phải thống nhất dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Phát biểu kết luận tại hội thảo, PGS.TS Vũ Văn Phúc, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương ghi nhận các ý kiến tâm huyết, chất lượng của các chuyên gia, nhà khoa học đã làm rõ các vấn đề thuộc về nội hàm cơ chế thực thi nguyên tắc tập trung dân chủ. Đặc biệt là các ý kiến nêu rõ thực trạng cơ chế thực thi nguyên tắc tập trung dân chủ của Đảng và những vấn đề đặt ra hiện nay. PGS.TS Vũ Văn Phúc cho biết, ý kiến của các đại biểu sẽ là chất liệu để ban chủ nhiệm đề tài tiếp tục nghiên cứu để hoàn thiện và góp thêm ý kiến giúp Bộ Chính trị ban hành cơ chế thực thi nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng hiệu quả hơn.